ئۇيغۇر پوچتىسى، 28-نويابىر
ئۆزگۈر ئۇيغۇر
فرانسىيە ئاخبارات ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋەر قىلىشچە، قازاقىستان ساقچىلىرى 14-نويابىر خىتاي رەھبىرى شى جىنپىڭنىڭ سۈرىتى كۆيدۈرۈلگەن بىر نامايىش سەۋەبىدىن 12 كىشىنى تۇتۇپ، 6 كىشىگە جەرىمانە قويغانلىقىنى ئېلان قىلدى.
ئاساسلىق نۇقتىلار:
نامايىشچىلار خىتاينىڭ قازاق پۇقرالىرىنى تۇتۇپ تۇرۇشى ۋە زېمىن سېتىۋېلىشقا قارشى چىققان.
قازاقىستان دائىرىلىرىنىڭ تېزدىن تۇتۇش ۋە جازالاش ھەرىكىتى بېيجىڭ بىلەن بولغان مۇناسىۋەتنى قوغداش ئارزۇسىنى ئەكس ئەتتۈرگەن.
13-نويابىر پەيشەنبە قازاقىستاننىڭ ئالماتا شەھىرىدىكى خىتايغا قارشى نامايىشقا قاتناشقان قازاقىستان پۇقرالىرى خىتاي ھۆكۈمىتىنى «قازاق پۇقرالىرىنى تۇتقۇن قىلىش» ۋە «قازاقىستان زېمىنىنى سېتىۋېلىش» بىلەن ئەيىبلىگەن.
يەرلىك تاراتقۇلار ۋە ئىنسان ھەقلىرى گۇرۇپپىلىرىنىڭ ئېيتىشىچە، قازاقىستان پۇقراسى ئالىمنۇر تۇرغانباي (Alimnur Turganbay) ئىيۇلدا خىتايدىكى چېگرا خادىملىرى تەرىپىدىن تۇتۇلغاندىن بۇيان ھېچقانداق خەۋىرى بولمىغان.
قازاقىستان خىتاي بىلەن چېگرىداش بولۇپ، قازاق ساقچىلىرىنىڭ ئېيتىشىچە، خىتاي چېگراسىغا يېقىن ئالماتا ۋىلايىتىدىكى نامايىشتا، نامايىشچىلار «دۆلەت بايرىقى ۋە چەت ئەل دۆلەت رەھبىرىنىڭ سۈرەتلىرىنى كۆيدۈرۈشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان قانۇنسىز ھەرىكەتلەرنى سادىر قىلغان». ئۇلار 12 پۇقراغا ئىككى ھەپتىگىچە قىسقا مۇددەتلىك قاماق جازاسى بېرىلگەنلىكىنى يەنە ئالتە كىشىگە جەرىمانە قويۇلغانلىقىنى قوشۇمچە قىلغان. دائىرىلەر نامايىشچىلارغا تېخىمۇ ئۇزۇن مۇددەتلىك جازا بېرىلىش ئېھتىمالى بولغان جىنايى ئىشلار دېلوسى باشلىغان.
زىمىستان قىش تور بېكىتىدە 24-نويابىر تىلەك نىياز بەگ ئىمزاسىدا ئېلان قىلىنغان خەۋەردە، تۇتقۇن قىلىنغانلارنىڭ سانى 16 دەپ ئېلىنغان. ئۇيغۇر پوچتىسى مەزكۇر ساننى مۇستەقىل ھالدا دەلىللەشكە ئامالسىز قالدى.
فرانسىيە ئاخبارات ئاگېنتلىقى يەنە مۇنداق دەيدۇ: «خىتاي ئوتتۇرا ئاسىيا تەۋەسىدىكى ئەڭ ئاكتىپ سىياسىي كۈچ بولۇپ، رايوندىكى رۇسىيەنىڭ ھۆكۈمرانلىق ئورنىنى ئېلىش ئۈچۈن ئۇل ئەسلىھە ۋە يۇمشاق كۈچ تۈرلىرىگە زور مەبلەغ سالماقتا. قازاقىستاننى ئۆز ئىچىگە ئالغان تۈركىي ۋە مۇسۇلمان نوپۇسى كۆپ ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەتلىرى بېيجىڭ بىلەن بولغان مۇستەھكەم مۇناسىۋەتنى ساقلاش ئۈچۈن، شىنجاڭدىكى باستۇرۇشقا كۆز يۇمۇپ كەلمەكتە.»
ئىجتىمائىي تاراتقۇدا تارقالغان بىر سىن ۋىدىيودا، پەيشەنبە كۈنى ئۇيغۇرلار كۆپ ئولتۇراقلاشقان ئالماتا رايونىدىكى مەلۇم بىر يەرگە 30 ئەتراپىدا ئادەم يىغىلغان بولۇپ، ئۇلار ئۈچ خىتاي بايرىقىنى ۋە رەئىس شى جىنپىڭنىڭ سۈرىتىنى تۇتۇپ تۇرغان.
ۋىدىيودىكى ئىسمى ئاشكارىلانمىغان بىر نامايىشچى: «بىز بۇ يەرگە يىغىلىپ، بايراقنى ۋە خىتاي رەئىسىنىڭ سۈرىتىنى كۆيدۈردۇق» دېگەن. بۇ كىشى خىتاينى تۇرغانباينى سەۋەبسىز تۇتۇپ تۇرۇش ۋە يېزا ئىگىلىك رايونلىرىنى چەت ئەل پۇقرالىرىغا سېتىشقا قارشى تۇرۇش قانۇنىغا خىلاپلىق قىلىپ، قازاق زېمىنىنى سېتىۋېلىش بىلەن ئەيىبلىگەن.
ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەتلىرىنىڭ خىتاي بىلەن سودا شېرىكلىكى ۋە بىخەتەرلىك ساھەسىدىكى ھەمكارلىقىنى كۆزدە تۇتۇپ، ئۇيغۇر قىرغىنچىلىقىغا سۈكۈت قىلغانلىقى خەلقئارالىق تەشكىلاتلار ۋە ئۇيغۇر جامائىتىنىڭ تەنقىدىگە ئۇچراپ كەلمەكتە.
ئۆزگۈر ئۇيغۇر ئۇيغۇر پوچتىسىغا يېڭى قوشۇلغان ئەزا بولۇپ، ئۇ سىياسەت كەسپىدە ئوقۇغان. ئۇ، ئۇيغۇر پوچتىسىنىڭ خەلقئارا سىياسەتكە ئائىت خەۋەر-ماقالىلىرىنى يازىدۇ.
Discover more from ئۇيغۇر پوچتىسى
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
